Pleuralni izliv predstavlja nakupljanje veće količine tečnosti između dva lista plućne maramice (pleure). Često ne mora da daje nikakve simptome, ali velika količina nakupljene tečnosti može značajno da otežava disanje. Dijagnoza se najčešće postavlja prilikom lekarskog pregleda i rendgenom grudnog koša. Pleuralni izliv se može javiti usled različitih uzroka, kao što su srčana slabost, upala pluća, maligne bolesti i dr. Lečenjem uzroka najčešće dolazi i do povlačenja pleuralnog izliva.

Da li je pleuralni izliv isto što i edem pluća (“voda u plućima”)?

Nije. Pleura ili plućna maramica je tanka opna koja okružuje pluća i sastoji iz dva lista. Između ta dva lista plućne maramice postoji uzan prostor u kome se normalno nalazi mala količina pleuralne tečnosti (10 – 20 ml). Ova tečnost olakšava pokrete pluća i smanjuje trenje između dva lista pleure. Veća količina ove tečnosti koja je van plućnih krila - predstavlja pleuralni izliv.

S druge strane, edem pluća (“voda u plućima”) predstavlja nakupljanje tečnosti u samom plućnom krilu ili u oba plućna krila. Tečnost se nakuplja u brojnim šupljinicama u plućima (alveolama) i može značajno otežati disanje.

Koji su najčešči simptomi pleuralnog izliva?

Pacijenti se najčešće žale na bol u grudima i otežano disanje. Bol je u vidu probadanja u grudima, oštar i povećava se sa dubokim disanjem. Veća količina izliva može da otežava udah i izdah, kada se pacijenti žale na otežano disanje.

Kako će lekar razlikovati da li je bol u grudima usled pleuralnog izliva, angine pektoris, srčanog udara ili je u pitanju nešto sasvim drugo?

Lekar će kroz razgovor sa pacijentom insistirati na detaljnom opisu bola u grudima: kada se bol javlja (pri mirovanju ili u naporu), kakav je bol (oštar, probadajući ili tup, u vidu pritiskanja i stezanja u grudima), gde se javlja i da li se širi (u ruku, vilicu ili u leđa), da li se povećava pri udahu ili je stalan. Ove informacije su dragocene za lekara jer ga usmeravaju na dalja ispitivanja.

Često opis bola upućuje lekara na radnu dijagnozu; tako se kod angine pektoris pacijenti žale na tup, pritiskajući bol u grudima koji se najčešće javlja ispred grudne kosti prilikom fizičke aktivnosti, a prolazi u mirovanju. Pacijenti bol kod pleuralnog izliva i zapaljenja plućne maramice opisuju kao oštar, u vidu probadanja, koji se pojačava sa dubokim udahom. Kod bola u grudima se obavezno radi EKG zapis, a lekar može tražiti dalje laboratorijske analize, rendgen grudnog koša, ultrazvučni pregled srca i druge imidžing tehnike kako bi se postavila dijagnoza i što ranije započelo sa lečenjem.

Da li je pleuralni izliv ozbiljno stanje?

Ozbiljnost ovog stanja zavisi od uzroka pleuralnog izliva, da li utiče na disanje, da li se može efikasno lečiti i koje je prethodno stanje plućne funkcije. Pojedini uzroci pleuralnog izliva se mogu efikasno lečiti ili kontrolisati, kao što su upala pluća (pneumonija) ili srčana slabost. Međutim, drugi po učestalosti uzroka jeste maligni pleuralni izliv koji se javlja usled širenja, metastaziranja maligne bolesti (karcinoma pluća, dojke i limfoma).

Zbog toga lečenje pleuralnog izliva zavisi od uzorka. U velikom broju slučajeva se primenom adekvatne terapije (antibiotika kod zapaljenja, lekova za terapiju srčane slabosti) sa povlačenjem uzroka, smanjuje i povlači pleuralni izliv.