Otežano disanje, kratak dah ili kako se to stručno medicinski naziva „dispnea“ predstavlja čest simptom koji pacijenta dovodi lekaru, naročito službi hitne medicinske pomoći. Pacijenti mogu drugačije da dožive i opišu dispneu, a najčešće navode da imaju otežano disanje, kratak dah prilikom napora ili u mirovanju, da imaju osećaj stezanja u grudima, da se „bore“ za dah, da moraju da ulože dodatan napor kako bi duboko udahnuli, da imaju osećaj gušenja, da plitko dišu, da prilikom disanja postoje zvukovi poput šištanja ili zviždanja i sl. Sve ove simptome lekar opisuje kao dispneu i njegov dalji zadatak je da ustanovi uzrok otežanog disanja. Međutim, ovih uzroka ima puno.

Ponekad se osećaj otežanog disanja javlja sasvim prirodno i ne povezuje se sa nekim oboljenjem. Ovo je slučaj kada se otežano disanje javi nakon fizičkog napora (posebno kod osoba koje nisu fizički aktivne), na većoj nadmorskoj visini (gde je vazduh „razređen“) i kod velikih temperaturnih promena (pri izrazito visokim i izrazito niskim temperaturama vazduha). Za osobe koje nemaju redovnu fizičku aktivnost, uključivanje vežbanja u svakodnevnu rutinu dovodi do toga da se dispnea pri fizičkom naporu značajno smanjuje ili čak gubi. Trudnice mogu imati osećaj da im je kraći dah. Kako beba raste i trudnoća odmiče, tako se dijafragma pomera naviše i pritiska pluća. Ali je i ovo sasvim prirodna pojava i povlači se nakon porođaja.

S druge strane, osećaj otežanog disanja češće je posledica nekog oboljenja. Ovde na prvom mestu mislimo da oboljenja pluća i srca. Ova dva organa su ključna u preuzimanju kiseonika iz vazduha i transporta do svih naših ćelija, kao i za uklanjanje ugljen dioksida iz organizma. Zbog toga otežano disanje – dispnea, može biti simptom i srčanih i plućnih oboljenja.

Osećaj otežanog disanja u sklopu plućnih oboljenja može se javiti zbog različitih uzroka, kao što su astma, hronična opstruktivna bolest pluća (HOBP), upala pluća (pneumonija), različita respiratorna oboljenja kao što su bronhitis, COVID-19, grip i druge bakterijske i virusne infekcije disajnih puteva, prisustvo vode u plućima (edem pluća), ili tečnosti oko pluća (pleuralni izliv), zapaljenje plućne maramice (pleuritis), tumor pluća, krvni ugrušak u krvnim sudovima pluća (embolija pluća), povećan pritisak u krvnim sudovima pluća (plućna hipertenzija), tuberkuloza i dr.

Oboljenja srca i krvi takođe su među čestim uzrocima nedostatka daha. Ovde se ubraja malokrvnost (anemija), srčana slabost - insuficijencija, izmenjen srčani ritam(aritmija),zapaljenje koje se javlja u srcu ili oko srca (endokarditis, miokarditis, ili perikarditis), kardiomiopatije i dr.

Kod pojave simptoma otežanog disanja, potrebno je da se javite lekaru koji će ustanoviti koji je uzrok u osnovi dispnee.

Pregled kardiologa možete obaviti u poliklinici Equilibrium kod eminentnih stručnjaka iz ove oblasti.

PREGLED KARDIOLOGA

8.000 RSD

Zakažite pregled

Postoje još neka zdravstvena stanja kod kojih je osećaj kratkog daha relativno čest simptom. Neretko se u sklopu anksioznosti i nemira javlja otežano disanje. Kratak dah je česta pojava kod gojaznih osoba, kod povreda koje otežavaju normalno disanje, primene pojedinih lekova i dr.

Važno je prepoznati faktore koji doprinose pojavi otežanog disanja. Ove faktore je potrebno ukloniti ili ih svesti na minimum. Na prvom mestu mislimo da pušenje, izlaganje otrovnim i isparljivim hemikalijama i izbegavanje boravka napolju kada postoji velika zagađenost vazduha.

Kada se obratite lekaru usled otežanog disanja, on neće lečiti taj simptom već će lečenje usmeriti na uzrok otežanog disanja – na srčano, plućno oboljenje ili drugi razlog dispnee. Ukoliko je astma u osnovi dispnee, terapija mogu bili lekovi koji se zovu bronhodilatatori. Kod bakterijskih infekcija disajnih puteva lekar će propisati antibiotike. Kod srčanih oboljenja postoje brojni lekovi koji mogu pomoći u popravljanju zdravstvenog stanja i povlačenja otežnog disanja. Takođe, postoje lekovi protiv anksioznosti, kao i različite tehnike opuštanja i disanja, zbog čega će lekar savetovati terapiju u skladu sa svakim pacijentom pojedinačno.